HP-GrassHopperFx-tour-ErgoMeshSitz-folded.jpg

Τι είναι το Ανακεκλιμένο Ποδήλατο

Η σχεδίαση του ανακεκλιμένου ποδηλάτου ξεκινά από τα μέσα του 19ου αιώνα. Δύο πατενταρίστηκαν γύρω στο 1900, αλλά τα πρώιμα σχέδια ήταν ανεπιτυχή.

Πρώιμα ανακεκλιμένα ποδήλατα

Ανακεκλιμένα σχέδια επικλινούς και ύπτιας θέσης εντοπίζονται ακόμη και στις πρώτες ημέρες ύπαρξης του ποδηλάτου. Πριν το σχήμα του ποδηλάτου κατασταλάξει σύμφωνα με το "safety bicycle" του Starley, υπήρχε εκτεταμένος πειραματισμός με ποικίλες διαρυθμίσεις, περιλαμβάνοντας σχέδια που μπορεί να θεωρηθούν ανακεκλιμένα. Παρόλο που αυτά προέρχονταν από τη δεκαετία του 1860, το πρώτο κατεγεγραμμένο σχέδιο ανακεκλιμένου που χαρακτηρίστηκε ως ξεχωριστή κατηγορία ποδηλάτου θεωρείται δημοσίευση στο περιοδικό Fliegende Blätter στις 10 Σεπτεμβρίου 1893. Την ίδια χρονιά κατασκευάστηκε αυτό που θεωρείται ως το πρώτο γνήσιο recumbent, το Fautenil Vélociped. Αιτήσεις κατοχύρωσης για αριθμό σχεδίων recumbent υπάρχουν από τα τέλη του 19ου αιώνα, και υπήρχαν συζητήσεις στον ποδηλατικό τύπο για τις σχετικές αρετές των διάφορων σχεδίων. Τα σχέδια Challand (1897) και American Brown (1901) αναγνωρίζονται ως οι προπομποί των σημερινών recumbents.

Το Velocar του Mochet

mochet velocarΣπουδαίο κομμάτι της ιστορίας των ανακεκλιμένων ποδηλάτων ξεκίνησε με τη σχεδίαση ενός τετράτροχου πεταλικίνητου αυτοκινήτου με το όνομα 'Velocar' (ή "Vélo couché") το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 από τον Γάλλο εφευρέτη και κατασκευαστή ελαφρών αυτοκινήτων Charles Mochet. Τα Velocars πούλησαν καλλά στους Γάλλους αγοραστές που δεν μπορούσαν ν' αγοράσουν ένα μηχανοκίνητο όχημα, πιθανά λόγω της κακής οικονομίας κατά τη μεγάλη οικονομική κρίση της εποχής. Τα τετράτροχα Velocars ήταν γρήγορα αλλά δεν έστριβαν καλά σε μεγάλες ταχύτητες. Ο Mochet τότε πειραματίστηκε με ένα τρίκυκλο και τελικά κατέληξε σε ένα δίτροχο.

Για να επιδείξει την ταχύτητα του ανακεκλιμένου ποδηλάτου του, ο Mochet έπεισε τον ποδηλάτη Francis Faure, έναν αθλητή αγώνων Κατηγορίας 2, να το χρησιμοποιήσει σε αγώνες. Ο Faure είχε μεγάλη επιτυχία, νικώντας ππολλούς από τους κορυφαίους ποδηλάτες της Ευρώπης στην πίστα αλλά και σε αγώνες δρόμου, και θέτωντας νέα παγκόσμια ρεκόρ για μικρές αποστάσεις. Ένας άλλος ποδηλάτης, ο Paul Morand, κέρδισε τον αγώνα Paris-Limoges το 1933 πάνω σε ένα ανακεκλιμένο ποδήλατο του Mochet.

Τότε, στις 7 Ιουλίου 1933, σε ποδηλατοδρόμιο του Παρισίου, ο Faure οδήγησε ένα Velocar καλύπτωνας απόσταση 45,055 km σε μία ώρα, συνθλίβοντας ένα ρεκόρ σχεδόν 20 ετών. Το ρεκόρ της μίας ώρας ήταν ένα από τα σημαντικότερα ολόκληρης της ποδηλασίας, και η επιτυχία αυτή τράβηξε πολλή προσοχή.

Όταν η Παγκόσμια Ένωση Ποδηλατών (Union Cycliste Internationale - UCI) συναντήθηκε τον Φεβρουάριο του 1934, οι κατασκευαστές των όρθιων ποδηλάτων συσπειρώθηκαν με στόχο να ακυρωθεί το ρεκόρ του Faure. Στις 1 Απριλίου 1934, η UCI δημοσίευσε νέο ορισμό του αγωνιστικού ποδηλάτου που έθετε προδιαγραφές για το ύψος της μεσαίας τριβής από το έδαφος, πόσο πιο μπροστά μπορούσε να βρίσκεται από τη σέλα και πόσο κοντά μπορούσε να είναι στον εμπρόσθιο τροχό. Ο νέος ορισμός ουσιαστικά απέκλειε τα recumbents από εκδηλώσεις της UCI και εγγυώταν ότι τα όρθια ποδήλατα δε θα αγωνίζονταν ενάντια σε recumbents. Για κάθε πρόθεση και σκοπό, ο αποκλεισμός αυτός ισχύει ακόμη.

Το 1938, ο Faure και ο γιος του Mochet', Georges, ξεκίνησαν να προσθέτουν fairings στο Velocar ελπίζοντας να καταρρίψουν το παγκόσμιο ρεκόρ της μίας ώρας για ποδήλατο με αεροδυναμικά εξαρτήματα. Στις 5 Μαρτίου 1938, ο Faure οδήγησε ένα καλυμμένο Velocar για απόσταση 50,537 χιλιομέτρων σε μία ώρα και έγινε ο πρώτος ποδηλάτης που διένυσε περισσότερα από  50 χιλιόμετρα σε μία ώρα χωρίς τη βοήθεια  προπορευόμενου οχήματος (pace vehicle).

Ο αποκλεισμός της UCI για τα ανακεκλιμένα ποδήλατα και άλλες αεροδυναμικές βελτιώσεις ουσιαστικά σταμάτησε την ανάπτυξη των recumbents για τέσσερις δεκαετίες. Παρόλο που διάφορα σχέδια ανακεκλιμένων ποδηλάτων συνέχισαν να εμφανίζονται ανά τα έτη, ήταν έργα μεμονωμένων θιασωτών και οι αριθμοί τους παρέμειναν ασήμαντοι μέχρι το 1970.

Η αναγέννηση της δεκαετίας 1970

Ενώ υπήρξαν εξελίξεις αυτή τη χέρσα περίοδο από τον Paul Rinkowski και άλλους, οι πατέρες του σύγχρονου κινήματος του ανακεκλιμένου ποδηλάτου λέγεται ότι είναι δύο Αμερικανοί μηχανικοί του MIT. Μαζί με τους μαθητές τους, πειραματίζονταν με ποδιές (fairings) για όρθια ποδήλατα, επίσης απαγορευμένα από την UCI, οδηγόντας το 1974 στο Διεθνές Πρωτάθλημα Ταχύτητας από ανθρώπινη δύναμη (International Human Power speed Championship), απ' όπου αναπτύχθηκε η IHPVA.

Το Avatar 2000, ένα ποδήλατο μακριού μεταξονίου (LWB) έφτασε το 1979, και συχνά αναφέρεται ως το πρώτο σύγχρονο recumbent παραγωγής. Εμφανίστηκε το 1983 στην ταινία "Brainstorm", όπου το καβαλούσε ο ηθοποιός Christopher Walken, και στη δημοφιλή ποδηλατική έκδοση Richard's Bicycle Book του Richard Ballantine. Η πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970 οδήγησε σε μια άνοδο της ποδηλασίας, η οποία συνέπεσε με την άφιξη αυτών των "νέων" σχεδίων. Αφού οι αγώνες δεν αποτελούσαν ωθητήρια δύναμη, ο αποκλεισμός της UCI δεν εμπόδισε την εμπορική ανάπτυξη των ανακεκλιμένων ποδηλάτων. Η επιρροή των δύο μηχανικών του MIT, Kyle και Wilson καθώς και των μαθητών τους, πιθανά να έπαιξε μεγάλο ρόλο με τη δύναμη της αναγέννησης αυτής.

Μια παράλληλη αλλά κάπως ξεχωριστή σκηνή αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, με το πρώτο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ανθρώπινης Δύναμης να πραγματοποιείται το 1983. Στην Ευρωπαϊκή σκηνή οι αγώνες κυριαρχούσαν σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ότι στην Αμερικανική, με αποτέλεσμα τα Ευρωπαϊκά ποδήλατα να είναι κυρίως χαμηλά σχέδια κοντού μεταξονίου (Low SWB), ενώ τα LWB είναι πολύ πιο διαδεδομένα στην Αμερική (παρόλο που έχουν υπάρξει πετυχημένα Ευρωπαϊκά ποδήλατα LWB).

Στη δεκαετία του 1980

Ξεκίνησαν να κατασκευάζονται εξαιρετικά άνετα ανακεκλιμένα ποδήλατα. Η σταθερότητα, ο χειρισμός, τα άνετα καθίσματα και η φυσική θέση των χεριών τα καθιέρωσε ως ξεκούραστο μέσο μεταφοράς, αναψυχής και άσκησης. Την ίδια εποχή, στη Βρετανία τα πιο δημοφιλή recumbents ήταν αυτά με διάταξη "delta".

2000 και μετά...

Τα recumbents έχουν γίνει πιο διαδεδομένα, με σημαντικούς αριθμούς από αυτά να μεταφέρουν κατοίκους των πόλεων και ποδηλατοτουρίστες στους προορισμούς τους. Εκμεταλλευόμενα την τεχνολογία νέων υλικών και εξελιγμένη σχεδίαση, τα σημερινά ανακεκλιμένα ποδήλατα είναι πιο άνετα, γρήγορα, δυνατά, χρηστικά και ευχάριστα από ποτέ...

Πηγή: Wikipedia.org